Масло ярьсан дээрээ

буюу нэг ам халсных бичье гэж бодож явсан зүйлээ санасан дээрээ бичээдхэе. Япон Монгол супермаркетын барааг харьцуулж бодож байсан юм. Өөрөөр хэлбэл бид болон тэд юу идэж хэрэглэж байна вэ гэдэг нь дэлгүүрт зарагдаж буй хүнсний бүтээгдэхүүний бүтцээс шууд харагдаад байна.

Яахав, тэд нар их ногоо иддэг уламжлалтай, бид нар мах гурил голдуу иддэг уламжлалтай боловч өнөө үед дэлхий даяарчлагдаад бид бүгд адилхан хот суурин газрын амьдралтай болсон учраас амьдралын хэвшил, хоол хүнс ч гэсэн адилавтар болж байгаа гэж бодож байна. Цаг уур нь өөр гэж болох л юм, гэхдээ бид өвөлдөө паартай байшинд тухтай байдгаа бодвол бараг л ижил. 

За яг адилхан хэмжээний япон монгол нэг нэг жижигхээн супермаркет байлаа гэж бодъё. Адилхан 10, 10 лангуутай, хөргөгч нь ороод. 

Тэгвэл монгол дэлгүүрийн лангууны бараг 50% нь чихэр, набор, элдэв шоколад, печень, компот /бүгд импортынх/, үлдсэн 5 лангууны 2 нь архи пивоных, 1 нь талх нарийн боов будаа гурил, 1 нь гэр ахуйн барааных, үлдсэн нэг лангуу нь хуваагдаад сүү, жаахан жимс, хэдэн төмс сонгино, шилтэй даршилсан ногоо, кетчуп мэтхэн. Ер нь аль ч дэлгүүр нэг иймэрхүү л бүтэцтэй. Ямар ч байсан нийт зарж байгаа барааны 50% нь импортын чихэр шоколад, набор, печень. Тэгээд бүгдээрээ янз бүрийн хэлээр биччихсэн, монгол орчуулга тайлбартай нь их ховор. Сүүлийн үед харин овоо шинээр орж ирж байгаа хүнсний бараанууд монгол тайлбартай хайрцаг савтай, эсвэл орчуулаад наачихсан байдаг болсон байна лээ.

Харин япон дэлгүүрийн нийт 10 лангууны 2 нь ногоо жимснийх, 2 нь мах загасных, 2 нь хоолны хольц болох будаа гоймон хачир гэх мэт зүйлс, ямар ч байсан чихэр печень маш бага орон зай эзэлдэг, архи пиво 1 лангуу орчим. Архи нь гэхдээ хатуу 38 градусын архи биш шүү дээ. Зөөлхөн зөөлхөн бага градустай будаа мудааны жимсний архи тэгээд пиво голдуу. Яахав виски байнаа байна. Гэхдээ жирийн жижигхээн 10хан лангуутай дэлгүүрт бол архи чихэрний лангуу маш бага зайнд байна. Бас японд зарагдаж байгаа импортын бараанууд бүгд япон тайлбар бичигтэй байдаг. Ядаж наачихсан байгаа юм. Ганц ч удаа өөр хэлээр бичсэн япон орчуулгагүй хүнс харж байгаагүй юм байна.

Үүнээс юу харагдаад байна гэвэл бид их хортой хооллолтын хэв маягтай улс гэдэг нь тодоос тод байна. Өдөр бүр шинэ жимс ногоо идэх боломжгүй ч, цөмөөрөө аль болох цагаан гурил чихэр тос өөх багатай хоол унд идэхийг эрмэлзэх хэрэгтэй байна. Тэгэхгүй бол зүрх судасны өвчлөл, хоол боловсруулах эрхтний өвчлөлөөр хүн ам нь 60 нас хүрч амжихгүй үхээд байна. Сонин уншиж байхад эмгэнэлүүд их гарсан байдаг юм, насыг нь харахаар голдуу 1960-аад оны үед төрсөн хүмүүс өвчнөөр нас барлаа гэсэн байх юм.

Архи, гурилан боов печень, хаана хийсэн нь мэдэгдэхгүй импортын чихэр шоколадаар дэлгүүрийн лангуу дүүрэн байна гэдэг чинь нийт масс түүнийг л их хэрэглэж байна гэсэн үг шүү дээ.