Thursday, January 19, 2012

Хүүхдийн ном

Манай хоёр оройд ном уншуулдаг юм орондоо орчихоод. Нэг хэсэг намайг эзгүйд энэ уламжлал завсардаж байгаад одоо Японд ирээд дахиад үргэлжилж байна. Заримдаа туйлбаргүй ээж гуай ажил хаялт зарлаж "Өнөөдөр шууд унтчих л даа" гэж гуйж нэг үзнэ, "Ээж нь өөрөө унших юм их байна, юун та хоёрт ном уншиж өгөх" гэж уурлаж нэг үзнэ. Муухай ээж байгаа биз. Хүүхэд нь ном уншаад өг гэхээр уурладаг...

Би ганц ч ном авчраагүй, бүх ном дандаа манай хоёрынх байгаа юм чинь. Би биш манай хоёр сурах гэж ирж байгаа юм биш үү ккк. Би ойрд үлгэрүүд л их эрчимтэй уншиж өгч байна. Ачаа ихдээд монголоос нэг их хүүхдийн ном чирч ирж чадаагүй ээ. Авчирсан номнуудаа бүгдийг нь уншиж дуусгаад одоо онлайн номын сан руу орсон. http://mn.childrenslibrary.org/ гээд их хөөрхөн сайт байдаг юм билээ. Даанч монгол номных нь сонголт их цөөхөн. Одоо ихэнхийг нь уншаад дуусах гээд байна. Тэгээд бас зарим нь манай хоёрын насанд тохирохгүй ч юмуу эсвэл хэт богино эсвэл зүгээр нэвтэрхий толь гэх мэт байх юм. 
Энэ хэвлэлт нь маш сайн ном байсан учраас авчихсан.

Үүний редакторыг нь Хэл шинжлэлийн хүрээлэн хийсэн байсан учраас авсан. 

Энэ яг ориг соц үеийн Чебурашка биш байна лээ л дээ. Манай хоёр Бүрүүшка гэж орилж байгаад авчихсан юм. Хэллэг жаахан муутай юм билээ. 

Хүүхдийн насанд нь тохирсон сайн ном олж уншиж өгнө гэдэг бараг нэг урлаг шүү дээ. Хэн орчуулсан байна, хаанаас ямар хэлнээс орчуулсан байна, хэзээ орчуулсан байна, хэн редакторлосон байна, үг хэллэг нь ямар юм, бүр цаашилбал санхүүжилтыг нь хэн хийсэн байна гээд л. Хуучны мундагчуул орчуулсан ном байвал үг дуугүй ав. Уг номны зохиолчийн эх хэл дээрээс орчуулсан байвал бас зүгээр. Соц үеийн орчуулгын ном их сайн байдаг юм, одоо ч олдохгүй л дээ. 1998-2008 оны орчмын орчуулгууд ихэнх нь зөвхөн мөнгө олох зорилгынх байдаг /Би бүх номыг хэлээгүй шүү/. Олон улсын төсөл юмуу байгууллагаас санхүүжүүлсэн байвал хэвлэлтийн чанар сайн байдаг. Номыг мөнгө олох нэг хэрэгсэл болгосноос болоод хуучны сайхан урт урт тансаг хэллэгтэй үлгэрүүдийг 5-хан хуудсанд багтаагаад нэг нэг өгүүлбэрээр биччихсэн хулхины ном их гардаг болсон байна лээ. 
Миний багад хүүхдийн ном ямар сайн чанартай байгаа вэ? Орчуулга редактор нь ч тэр, хэвлэлт нь тэр. "Мир" хэвлэлийн газрын номнууд их сайн гоё номнууд байдаг байж билээ. Хамгийн гол нь тэр үеийн орчуулагчид зохиолч нар редакторууд үнэхээр агуу мундаг хүмүүс байж дээ. Үг хэллэг нь ямар ч сайхан байсан юм. Одооны номнууд зөв бичлэгийн алдаанаас авахуулаад орчуулгын номыг хүүхдэдээ уншиж өгөх бараг дэмий болчихож дээ. Хуучны сайхан номнуудаас дахиж олж авах юмсан. Надад бараг дэлхийн бүх орны үлгэр байдаг байж билээ. Бүгд монгол хэл дээр. Ер нь бараг хүүхдийн бүх зохиол ном байдаг байсан даа. Намайг номын цагаан солио тусчихна гээд ээж аав хоёр миний 3 шуудай номыг үгүй хийсэн. Одоо тэрийг нь бодохоор уур хүрээд байдаг юм. Тэр үеийн төмсний 70-ын тааран шуудай чинь их том шуудай байдаг байж билээ ядаж байхад. Миний үеийнхэн бүгд багадаа номын цагаан солио тусна гэж загнуулдаг байсан байгаа юм, хүмүүсийн блогийг уншиж байхад. Тийм өвчин үнэхээр байдаг байсан юмуу, тэгээд тэрийг нь тусаад солиорчихсон хүн байдаг л юм байх даа. 
Би нэг ийм хэдэн ном олох гээд ер чадахгүй байгаа юм. Монголд очиж байгаад сайн хайж олж авна аа. "Дугтуйт Бойтогт Хөвдөн сахалт гурвын адал явдал", "Маргад эрдэнийн хот", "Сүүлэнхүүгийн адал явдал", "Орос үлгэрүүд" гээд зузаан ногоон ном /нүүрэн дээрээ тэнэг Иван нисдэг усан онгоцонд суугаад нисч яваа зурагтай/, "Үүлэн бор" нэг номын дэлгүүрт харагдаад дахиад очсон чинь дуусчихсан байсан. Энэ номнуудыг л яг тэр миний уншиж байсан анхны сайхан орчуулга редакторлосноор нь хүүхдүүддээ уншиж өгмөөр байна. 

6 comments:

Anonymous said...

Huuhdiig bagaas n nom unshij ogch baival bagaas n uhaan n teleh gol suuri n boldog. Ooroo zuv l "hobbytoi" yum baina.

miracle said...

Харин одооны хүүхдийн үлгэрийн номнууд би өөрөө уншаад сайн ойлгохооргүй сонин үг хэллэгтэй болчихсон байна лээ. Би одоо ч гсн үлгэрийн номонд аягүй дуртай одоо миний хайж байгаа ном гэүл Ах дүү Гриммийн үлгэрүүд гээд дотор талдаа ямар ч зураг нтр-гүй тийм дан үлгэртэй нилээн зузаан ном байдаг байсийн тэрийг л дахиад нэг уншмаар байгаан. Үүлэн бор харин шинээр хэвлэгдсэн байсан би дүүгийнхээ төрсөн өдрөөр 3 билүү 4н жилийн өмнө авч өгсийн байна

Мармелад said...

би охиндоо байнга ном уншиж өгсөөр байгаад ма охин одоо уран сайхны хэлээр ярьдаг болчихсон 4настайшд

-Ээждээ ус хийгээд ир гэсэн чинь
-Ээжээ аргасан хоолойг тань чийглэх аяга ус авчирлаа гэж авдийн хөөрхөн зус шүү
Одоохондоо Таши гээд орчуулгын цуврал номыг авч өгч уншуулж байгаа. Урьд нь бол 500 төг гээд жижиг жижиг үлгэрийн номноос их авч өгдөг байлаа. Одоохондоо жоохон болхоор том номнууд арай хүнддэх байх гэж бодоод

Гуталчин said...

Uulen bor, suulen huu 2t guimon ih durtai bj bilee hehe.

nogoo uhriin oohtei mah 1kg ni 658yen gj bsan shuu

mongolbusgui said...

CHinii blogoor orh ih durtai. gehdee setgegdel; baarg bichij baigaagui shig sanagdaj baina.
Harin tiimee, huuhdiin nom chuhal shuu. Japan-d huuhdiin nomuudiig nas, setgehuin ontslogt n tohiruulaad bagts bolgood net-r hyamdhan zardag gej sonsson. Bi Mongoloos huuhdiin nom zooj baihaar gd Korea hel deerh huuhdiin nomuudiig avaad orchuulaad ohindoo unshij ogdog, Mongoloos sain nom haij baihaar shinjleh uhaanii undestei, eruul mended horgui gadaad nom avaad orchuulj unshuulsan n oort ch huuhduuded iluu tustai ym uu gej boddog ym. Huuhdiin English hel surhad zoriulsan ulgeruudiig shuud Englisheer nunshij ogdogiin, tgvl hel surhad n ih dohom boldog gesen. Koread huuhdiin tanin medehuid zoriulsan WHY gd tsuvral nom baidag ym, Japan-d bas tostei nom bgaa baihaa, Japan humuusees asuugd uzeerei. Mongol nom haisanaas ene n iluu ur duntei, hurdan baihaa gej zovloyo, :)
Nomiin tsagaan solio gej baihgui bhoo, gkk. Sayahan end TV-r huuhduud n surguulid ch oroogui baihad 50 saya WOn-r nom avch ogch unshuulsan eej garch baisan. Koread bol huuhduud 4-5 nastaidaa unshij surdag bolhoor huuhduud n ih nom unshdag ym.
Ih urt setgegdel bichlee, gkk.
Ddilhan eej bolhoor hereg boloh bolwuu gej bodood ooriihoo bodliig huwaaltslaa.

Anonymous said...

"Дугтуйт Бойтогт Хөвдөн сахалт гурвын адал явдал" --- ene estoi hoorhon nom. Zurag ni barag nudend haragdah geed baina. Huuchnii orchuulga uneheer gaihaltai sain baisan shu.

Oor neg Orosiin zohiolchiin biluu dee chiher burmaar hiisen hotod uil yavdal ornodog nomiig sanaj baina uu? Minii memory gej ulandaa orood ner us bugdiig hooltoigoo holiod idtsen baina. Ter nomiig unshaad udaagui baital Mongoliin neg gaigui nertei huuhdiin zohiolchiin shine nom gardiin. Unshsan chini tsever saihan plagiarism baij bilee. Oros nomnii orchuulga ni bish tegsen mortloo sanaa avsan, bolj baigaa uil yavdal, zarim gazraa oguulber oguulbereeree adilhan. Aavdaa heleed, bi eroosoo zahia bichne michne geed boon suriig uzuulsnee, yahav yasnii ehelsnee guitseedeggui zantaim bolohoor zahia ch ugui yu ch ugui tegeed ongorch baisan haha.