Wednesday, August 15, 2012

Ном

Хүн сургуулиа төгсөөд, хүнтэй суугаад, бас дарга болохоороо ном огт уншихаа больчихдог юм байна. Гэтэл яг энэ 3 тохиолдолд л харин ч хамгийн их ном унших ёстой гэнээ. Яагаад энэ 3 тохиолдохоор ном уншихаа больчихдог юм болоо гэсэн чинь завгүй болчихсон гэнээ. 
Бодоод байсан чинь би амьдралдаа уншсан ихэнх номоо 10 жилдээ л уншсан юм билээ. Монгол хэлний номон дээрх өгүүлбэр зүйн дасгалын өгүүлбэрийг ямар зохиолынх болохыг нь шууд хэлдэг байлаа. Аав ээж 2 номын цагаан солио тусчихна гээд сүүлдээ намайг ном уншихыг хориглоод. Би чинь суусан ч боссон ч идсэн унтсан ч ном шагайгаастай байсан болохоор тэгсэн юм болов уу. Шаал худлаа юм ярьж хүн хориод, миний л мэдэхийн тийм өвчин туссан хүн алга. Ганц би ч биш миний үеийнхэн бүгд л тэгэж уншдаг байсан даг. Тэгэж хорьсон ч гэсэн миний орны гудсан доогуур дүүрэн ном, хувцасны шүүгээ нэг эвхээстэй хувцас нэг ном гэдэг дараалалтай, 00 дотор почки дотор гялгар ууттай ном нуучихсан байдаг л байлаа. Ямар сайндаа хажуу айлын эгч орж ирчээд ээж намайг ном уншлаа гэж загнаж байгааг сонсоод "Хүн чинь хүүхдээ ном унш гэж загнадаг байхад чи ном уншлаа гэж загнаж байдаг" гэдэгсэн. Аргагүй ч юмуу, би чинь Монте-Кристо гүнг 3-р ангидаа уншиж байлаа шд /дараа нь зөндөө удаа дахиж уншсан/. 4-р ангид байхдаа гараа хугалаад, аав ээж хоёр чинь надад 75-аараа бууж өгөөд миний охин яамаар байна хүссэнийг нь биелүүлье гэхээр нь тэр шүүгээний араар нуусан ном аваад өг дөө гэж байлаа. Тэгэж уншаад л байсан мөртлөө одоо бодож байхад уншиж амжаагүй ном зөндөө байнаа. Дараа нь англи хэлний зах зух гадарладаг болоод эх хэл дээр нь ном унших дуртай болсон юм байна. Би чинь мөхөс буурай хүн болохоор одоохондоо англи хэлээс өөр хэл дээр ном унших чадалгүй л байна даа, бусад хэлнүүд нь мэндээс цаашгүй. Одоо харин ном унших гэхээр миний толгой хүлээж авахаа больчихсон ч юм шиг санагдаад байх юм. Хөлдөж мөлдөөд биш л дээ. Сүүлийн үеийн номнууд нэг л санаанд хүрэхгүй юмаа. Эхний өгүүлбэрийг уншаад л эсвэл гарчигийг нь хараад л өө энэ ч мөнгөний ном байна, өө энэ ч орчуулга биш оршуулга байна, өө энэ ч дээ найруулга гэж авах юм алга хэн редакторлодог байнаа гэж голж шилсээр байгаад авах ч юм олдохгүй юм. Хүүхдийн номнууд бол ёстой болгоомжтой сонгохгүй бол хэл гэж мод, хүүхэд байтугай би ч уншаад ойлгохгүй байгаа юм чинь. Нөхөр сая ирэхдээ охинд хэдэн үлгэрийн орчуулгын ном авчирч өгсөн чинь зүгээр л хог.  Хайран цаас л гэж бодлоо. Хауфын үлгэрийг л орчуулсан царайтай юм шиг байгаан. Тэгсэн миний багадаа уншиж байсан Хауфын үлгэр мөн үү гэж бодох шахлаа, бараг шинээр зохиочихсон юм биш үү? Хэл найруулга нь яасан ч модон юм, дандаа байв байв гэдэг төгсгөлтэй, ядаж байхад номных нь гарчиг нь хүртэл Хуафын үлгэр шүү хахаха. Ийм юм уншсан хүүхэд тэр агуу хүний гайхамшигт сайхан үлгэрүүдийг яаж амтархаж сонирхож, цаашаа яах бол гэж тэсэн ядан унших болж байнаа. Яг үнэнийг хэлэхэд Хауфын үлгэрүүд манай охинд томдоно л доо, өсвөр насныхан л уншвал зүгээр юмуу. Одоо харин буцаж очихоороо монгол хэл дээр зохиогдсон номнуудаас сонирхоё гэж бодоод байгаа орчуулга нь бүтэхгүй юмаа гэхэд зохиол нь гайгүй байлгүй дээ.
Дээр үеийн сонгодог зохиолууд ч гэж зохиол байж, орчуулга ч гэж орчуулга байж дээ. Соц нийгмийн үеийн ганц сайхан юм нь хүмүүс ажлаа хийсэн шиг хийдэг байжээ. Энэ номыг орчуулсан болоод бушуухан зарж мөнгө олъё гэсэн ойлголт байх биш, орчуулагч нар нь ч редакторыг нь хийж байгаа хүмүүс нь ч аугаа хүмүүс байсан юм байна. Тэр үеийн сайхан сайхан номнуудыг яг тэр чигээр нь дахиад хэвлэдэггүй юм байх даа. Тийм сайхан юм уншаад өсчихсөн бид нар чинь одооны энэ модон хэллэгтэй оршуулгын номнуудыг гололгүй яахав дээ.
Ном орчуулна гэдэг тийм амар ажил биш шүү дээ. Нэрийг нь сонсоод л биширмээр хүмүүс хийдэг байсан ажлыг одоо бараг хүн болгон л хийдэг болсон юмуу даа.





8 comments:

Гэгээн Саран said...

юу үнэн, тэр үнэн гэдэг шиг л санагдлаа, би бас ном авч уншилгүй удаж байна. Гологдоод байгаа юм. Алдаанаас их юмгүй.. Тэгсэн мөртлөө үнэтэйг нь яана.

Aamregled said...

надтай адилхан номоо голдог хүн бадйаг л юм байна ... би бас авч уншы гэхээр орчуулга үнэхээр муутай .. яагаад тэгээд орчуулаад байгааг л би ойлгохгүй багаамдаа .. англиш хэлэндээ сайн болоод л эх хэлдээр нь уншыдаа

mongolbusgui said...

Zarim nom ch unshihaar tolgoi uvdumuur orchuulgatai bdii shuu. Zaa huuhdiin nomtoi bol yarih ch ym bhgui.

nomin said...

yuhev yuhev. bi buur buratino-giin huuchin hevleliig haij holoo ergetel yavsan. olj chadaagui shde. shine ni gej avah yum bhgui.

Dairii said...
This comment has been removed by the author.
Dairii said...
This comment has been removed by the author.
Dairii said...
This comment has been removed by the author.
Dairii said...


хаха,Нараа чинь харин номны тал дээр надтай төстэй хүнүү үгүй юуу,кк.
Би арай ч тийм номоо энд тэнд нуухаар олон номгүй байсан л даа,...яаж ийгээд өмчийнхөө хэдэн номыг баруун солгойгүй уншиж,уярч,уйлж барьдаг байлаа.Номын сангийн ном голдуу уншсан байхдаа.Гэрийн ч ажилд туслахгүй ном бариад суучихдаг болохоор ээж бас ном уншуулах дургүй,ном уншлаа гэж загнана.Тог их тасардаг байхад лааны гэрэлд ном уншиж байгаад хараагаа муутгачихсан...,нүдний шил зүүлгүй хаачихав,Тэгсэн нь зун хөдөө эмээгийндээ очсон чинь намайг ном уншуулахгүй гээд зуны 3сар нүдний шилийг минь хураагаад авчихдаг байгаа,хэхэ.Намар нь бөөн номоор ангаж цангасан амьтан харьдаг байжээ.Манай гэрийнхэн хааяа Монголоос ганц хоёр ном явуулна.Бөөн алдаа..., улаан бал бариад эхнээс нь улаан нялга болтол зураад,засаад,унших биш уур хүрээд явчихна.Сүүлдээ гэр рүүгээ ном битгий явуулаарай,өөрөө очиж байж авна шүү!гэж хэлдэг болсон доо.Би ч бас хальт мулт гадарладаг болсныгоо ашиглаад энэ хавраас цаг заваараа Япон-Монгол хэлний утга зохиолын орчуулга оролдож эхэлж байгаа юм л даа.Өөрөө бараг 10жил яг өдөр бүр Монголоороо ярихгүй байгаа болоод тэрүү,ёстой л нөгөө зохиолоо оршуулчих шахах юмаа.Бусдад танилцуулах гэхээс илүү Монгол хэлээ мартахгүйн тулд л хийж байх шиг байна.хэхэ.Бага байхад тэгж номын цагаан солио тусна гээд хорьж байхаар илүү ихийг уншуулж байсан бол,өнөөдрийн энэ өдөр ямар нэмэртэй байсан болдоо гээд л харамсдаг ш дээ,хэхэ.Японы уран зохиолоос хэсэгчлээд,үлгэн салган,түүхий хэдий ч ичихгэй блогтоо тавиад байгаа. http://uuriin-tuya.blogspot.jp/Боломжоороо сонирхоод,санаа оноогоо хэлж байвал баярлана шүү. Ам халаад баахан биччихлээ,уучлаарай.