Өнгөтөөр ярьж өгөх үү-2 /зурагтай/

Ингээд нөхрийг загнах ятгахын хооронд хагалгаанд орохыг арай гэж зөвшөөрүүлээд Хүрздүүлсэндээ хэллээ бид зөвшөөрч байна гээд. Тэгвэл одоо 10 болж байна хагалгаанд бэлдлээ өдөр 1 цаг 30 минутад орно, ок. Тэр болтол бид хоёрыг орчуулагч хүүхэн дагуулж яваад дахиад баахан цусны шинжилгээ рентген зүрхний бичлэг бас нэг үлээдэг сонин тест гээд өчнөөн шинжилгээ өглөө. Ингэсээр өдөр 1 цаг болж байхад бид хоёрыг хэвтдэг өрөө рүү ороод нөхөрт унтлагын хувцас өмсгөөд гарт нь баахан дусал залгаад сандал дээр суулгаад аваад явлаа. Хагалгааны өрөөг Operation Theater гэж  бичиж болдгийг анх удаа энд харав. 

Өнгөтөөр ярьж өгөх үү?

Энэ постийг аль 11 сард л бичиж байсан юм одоо л дуусгаж байна. 
Нөхөр яаж өвдөөд япон эмнэлэгт хэрхэн мухар олгойгоо авахуулсан бэ гэвэл байна шүү дээ, хэрэгт дуртай хүмүүс нь наашаа суугаарай. За би тэгэж байгаад хов живний биш мэдлэгийн пост оруулнаа оруулна.
Анх монголоос ирэхдээ муухай царайлж ирээд 7 хоноод зүгээр болчихсон юм. Амьдрал хэвийн үргэлжлээд би нөхрийг хордлого авчаад зүгээр болчихлоо гэж бодоод яваад байлаа. Гэтэл яг сарын дараанаас эхлээд гэдэс нь гүйлгээд өвдөөд шөнөдөө халуураад эхэллээ. Эмнэлэг явахгүй гээд гүрийгээд болдоггүй шүү. Гүйлгэлтийн эсрэг эм өгчөөд халуурахаар нь халууны эм өгчихөөд яваад байлаа. Сүүлдээ бүр алхаж явж чадахаа байлаа. Эмнэлэг явъя гэж гуйгаад ядчихлаа. За тэгвэл хохь чинь гэчихээд яваад байлаа. Тэгсэн долоо хоногийн эцсээр өвдөлт нь эрс нэмэгдээд эхэллээ. Яг Мягмар гаригт би илтгэлтэй байсан юм. Даваа гаригийн шөнө би илтгэлээ бичиж манай хүн миний хажууд гэдсээ барьж ёо ёох болж хонолоо. Өглөө эмнэлэг явъя аа бууж өглөө гэж байна. Илтгэлээ үдээс хойш тавих ёстой байсан болохоор өглөө нөхрийг үзүүлчээд сургууль руугаа очиж амжих юм байна ухааны юм бодлоо. Өглөө охиноо явуулчаад нөхөр хүү хоёроо дагуулаад явлаа. Хүүг цэцэрлэгт нь үлдээгээд нөхөртэйгээ автобусдаад эмнэлэг орлоо. Номер аваад хүлээлээ. Өглөө 9 хагаст очсон хүмүүс 11 цагт арай гэж эмчийн өрөөнд орлоо. Японоор ярьж чадахгүй бол орчуулагч дуудаж өгдөг юм. Хувийн, нилээн сайн эмнэлэг болохоор гадаадаас өвчтөн ирдэг, тэгээд бэлэн ийм орчуулагч байдаг байх. Тэрнээс японы эмнэлэг болгонд орчуулагч байдаг гэж бодож болохгүй.
Хэвлийн хөндийн хүчтэй өвдөлт, шөнө бүр халуурч байна, бас их гүйлгэж байна гээд хэлсэн чинь өнөө орчуулагч хүүхэн япон руу орчуулахдаа буруу хэлчихэв үү өнөө эмэгтэй эмч чинь /эмэгтэй эмч их ховор байдаг юм, тэгээд онцолж байгаан шүү/ "Аан ойлголоо. Энэ нэг төрлийн вирусээр үүсгэгддэг өвчин, улирлаас хамаарч Японд их дэгддэг юм. Би одоо эм өгнө, тэгээд зүгээр болно" гэж авдаг байгаа. Ямар вирус гэсэн чинь норовирус гэж авч байна. "Үгүй ээ энэ чинь гэдэсний халдварт өвчин биш. Ойрд гадуур их гараад байгаа гэдгийг би мэднэ. Гэхдээ гэдэс нь базалж өвдөөд байгаа юм биш, хэвлийгээр нь хүчтэй өвдөөд байна, халуураад байна, ойлгож байна уу, мухар олгойг нь шалгаад өгөөчээ" гээд хашгирч гарлаа. Тэгсэн ашгүй нөхрийг орон дээр хэвтүүлээд мухар олгойг нь шалгаж байна. Нөхөр тэнд нь дарахаар өвдөж байна гэж байгаа юм чинь яах юм. Тэгсэн мөртлөө л нөгөө эмч хүүхэн чинь нэг л эргэлзээд хөдөлж ядаад байх юм. Миний уур хүрээд "Та нар цусны ч юмуу шинжилгээ хийдэггүй юмуу?" гэсэн чинь орчуулагч хүүхэн "Аан та хоёр шинжилгээ өгмөөр байгаа юмуу?" гэж бүүр өдөв. Би яг дэлбэрэх шахаад "Үгүй ээ та нар онош тавих ёстой биз дээ. Би бол мухар олгой гэж бодож байна. Та нар эргэлзээд байгаа юм бол шинжилгээ хийж баталгаажуулах ёстой. Тэрнээс би дурандаа шинжилгээ хийлгэх гээд байгаа юм биш" гэв. Тэгсэн ашгүй өнөө эмч хүүхэн англиар ярьж "Тэгье тэгье, цусны шинжилгээ авъя. Бас computer tomography хийлгэе" гэж миний санааг амраав. Шинжилгээний хариу нь 30 минутын дотор л гардаг юм билээ. Өнөө орчуулагч хүүхэн бид хоёрыг дагуулж бүдүүн шулуун гэдэсний мэс заслын тасагт өөр эмч дээр хүргэж өгөв. Замдаа шинжилгээний хариу жаахан проблемтэй гарсан гэхдээ битгий санаа зовоорой зүгээр гэж байна. Энд дахиад 2 цаг хүлээж байж эмчийн өрөөнд орлоо. "Заа мухар олгойн үрэвсэл нь ойлгомжтой болсон" гээд зураг шинжилгээ бүх юмыг харуулж байгаад сайхан тайлбарлаад өглөө. Цусан дахь цагаан эс нь 20-100 байх ёстой юм нь 19,000 болчихсон тууж явна. Тэгээд CT-ээр мухар олгой нь үрэвсээд асар том болчихсон байгааг харуулав. "Мухар олгойг эмээр эмчилдэг, хагалгаа хийдэг. Эхлээд эмэн эмчилгээ хийнэ. Үр дүн муу бол хагалгаа хийнэ" ок.
Дахиад буцаж гараад хүлээж хүлээж байж орой 4 хагас болж байхад эмчилгээний өрөө рүү орж дусал залгуулаад 5 болоод эмнэлгийн ажил дуусаад хүмүүс нь тараад юмаа хурааж байхад л нэг юм дуусч эмнэлгээс гарсан шүү. Бүтэн өдрийг эмнэлэг дээр өнгөрөөчихөж байгаа юм. Юун миний илтгэл будаа будаа. Азаар амжихгүй шинжтэйгээ мэдээд багшид хэлсэн нь аз болж.
Маргааш өглөө нь дахиад охиноо явуулчихаад хүү нөхөр хоёроо аваад явлаа. Хүүг цэцэрлэгт нь оруулчихаад нөхрөө дагуулаад автобусдаад эмнэлэг. Дахиад шинжилгээ өг л гэнэ, өглөө өглөө. Шинжилгээний хариу гартал хүлээж байгаад эмчтэйгээ уулзлаа. Их сайхан зантай эмч байсан юмаа. "Шинжилгээний хариу сайн гарсангүй. Эмийн эмчилгээ үр дүнгүй байна гэж дүгнээд хагалгаа хиймээр байна. Та 2 хагалгаа хийлгэхийг зөвшөөрвөл одоо ингээд бэлдэе". Нөхөрт орчуулаад өгсөн чинь манай аймхай "За бодьё" гэж мангартаад. Юу гээд байгаан бэ, монголд байсан бол шууд хагалгааны өрөө рүү орно шдээ, энд битгий япон эмнэлэг бид хоёрт эрхлээд бай гээд загнаж гарлаа. Эмч нь инээгээд за за та хоёр ярилц би 30 минутын дараа хүрээд ирье гээд яваад өглөө. Энд бүх эмч нар нь ямар нэг хэмжээгээр англиар ярьдаг, дотроо сайн муу ярьдаг гэж л 2 янз байдаг юм. Ядаж байхад манай нөхөр өвдөөд үхэх гэж байж бас хүн шоолохтойгоо, энэ эмч яг ардаасаа хүрзээр хусуулчихсан юм шиг хавтгай толгойтой юмаа гээд хөхрөөд болдогггүй. Нээрэн харсан чинь үсээ налаад унтчихсан юм шиг ар тал нь хав хавтгай юм. Өдөр болгон тийм л хэлбэртэй байгаад байсан гэхээр үс нь биш толгой нь угаасаа тийм болж таарсан. Түүнээс хойш бид нар энэ эмчийгээ "Хүрздүүлсэн" гэж нэрлэдэг болчихсон. Өө Хүрздүүлсэн ирж байна, өө Хүрздүүлсэндээ үзүүлье, Хүрздүүлсэнтэйгээ уулзая гэх мэт.
Үргэлжлэл бий...

ёоо баларсан юм бэ

блогоо янзалдаг баатар болоод оноос хойшхи бүх постоо устгачихлаа.

2012-12-21: NASA юу гэж байна?

За энэ ч арай дэндэнээ. Сүүлдээ бүүр аргаа бараад цаг заваа хумслан НАСА-гийн сайт руу орж ийм юм орчуулаад сууж байна. Мэдлэгийг түгээж ард түмнийг гэгээрүүлэх үйлсийн төлөө миний энэ орчуулгыг хаана ч ямар ч байдлаар хуулбарлан түгээхийг машид дэмжинэ. Ногоохон блогийн Наран.
Эх сурвалж
Асуулт: 2012 онд манай дэлхийд заналхийлэх ямар нэг аюул бий юу? Интернэтэд маш олон вэбсайтууд дэлхийн төгсгөл 2012 оны 12 сард ирнэ гэх юм.
Хариулт: Дэлхий 2012 онд сүйрэхгүй. Манай дэлхий цаашид 4 тэрбумаас ч илүү олон жил оршин байсаар байх бөгөөд 2012 онтой холбоотой ямар нэг аюул тохиолдохгүй гэдгийг дэлхий даяарх эрдэмтэд мэдэж байгаа.
А:Дэлхийн сүйрэл 2012 онд болно гэдэг таамаг ер нь яагаад гарч ирэх болов оо?
Х: Анх энэ яриа Шумерчуудын нээсэн дэлхийг чиглэн ирж буй Нибуру хэмээх гаригтай холбоотой л доо. Эхэндээ энэ сүйрлийг 2003 оны 5 сард гэж зөгнөж байсан боловч тэр өдөр нь юу ч болоогүй тул одоо 2012 оны 12 сар луу шилжүүлж мөн үүнийгээ эртний Маяачуудын календарны дуусч буй нэг мөчлөгтэй холбож бүр 2012 оны 12 сарын 21-ний өвлийн туйл нар буцах өдрийг гэх болсон.
А:Тэгэхээр тэр Маяачуудын календар нь үнэхээр 2012 онд дуусч байгаа юм уу?
Х: Танай гал тогооны ханан дээр байгаа календар 12 сарын 31-нээр дуусч байгаа ч цаг тоолол тэгээд дуусчихдаггүй биз дээ. Яг л үүнтэй адил Маяачуудын календар энэхүү 12 сарын 21-нээр дуусч байгаа юм биш зүгээр нэг урт тоолол нь л дуусч байгаа юм. 1 сарын 1-нээс дахиад шинэ календар аваад хэрэглэдэг шиг Маяачуудын дараагийн нэг урт тоолол нь эхэлж байгаа юм.
А: 12 сарын 23-наас 25 хүртэл дэлхий даяар цахилгаан тасарч харанхуй болно гэж NASA ер нь таамаглал гаргасан уу үгүй юу?
Х: Огтхон ч үгүй. Ганц НАСА ч биш өөр ямар ч шинжлэх ухааны байгууллага тийм таамаглал гаргаагүй. Ийм ташаа ойлголт "гаригуудын давхцал" болох үед  цахилгаан байхгүй болдог гэх буруу ойлголттой холбоотой. Ямар ч тийм давхцал байхгүй. Энэ цуурхлыг гаргаж буй зарим газрууд манай НАСА-гийн зохион байгуулагч Чарльз Болдений онцгой байдлын үед бэлэн байх тухай яриаг иш татсан байна лээ. Энэ бол Америкийн засгийн газраас зарлаж буй онцгой байдлын үед бэлэн байх өргөн хүрээний кампанит ажлыг дэмжиж хийсэн л яриа. Үүнд ямар ч харанхуй болох цахилгаан тасрах тухай огтхон ч дурьдаагүй. Уг видеог үзэх.
А: Тэгвэл гаригуудын давхцал манай дэлхийд нөлөөлөх юм биш биз?
Х: Ойрын хэдэн арван жилдээ ямар ч гаригуудын давхцал болохгүй, болсон ч энэ нь манай дэлхийд онцын нөлөө үзүүлэхгүй. Нэг томоохон давхцал 1962 онд болсон, бас 1982, 2000 онуудад өөр 2 ч давхцал болсон. Жил бүрийн 12 сард нар дэлхий хоёр Тэнгэрийн заадал /Milky way/ галактикийн тодорхой төвд давхцдаг боловч энэ нь ямар ч нөлөөгүй, жилийн жилд болж л байдаг үйл явдал.
А: Нибуру, Экс гариг, Эрис гэх мэт ер нь манай дэлхийтэй мөргөлдөж эсвэл их хэмжээний хор хохирол учруулах гариг байгаа юу?
Х: Нибуру гэх мэтийн тийм санаан зоргын гаригуудын тухай яриа нь зүгээр л интернэтийн хууран мэхлэлт. Энэ тал дээр ямар ч баримттай үндэс нотолгоо байхгүй. Хэрвээ үнэхээр Нибуру ч юмуу Экс гариг ч юмуу тийм гариг байгаад 2012 оны 12 сард дэлхийг мөргөхөөр ирж явсан бол одон орон судлаачид ядаж сүүлийн арван жил түүнийг ажиглаж байна, тэгээд ч өдийд тэр гаригийг бид тэнгэрт харж байх ёстой. Мэдээж тийм гариг байхгүй. Эрис бол харин жинхэнээсээ байдаг, гэхдээ энэ бол Дэлхийн вантай адил манай нарны системийн гадна талын одой гариганцар бөгөөд дэлхийд хамгийн ихдээ л 4 тэрбум миль ойртож чадна.
А: Дэлхийн туйлууд шилжих тухайд? Хэдэн цагийн дотор биш юмаа гэхэд өдрийн дотор ингэж дэлхийн гадаргуу 180 градус эргэх боломж бий юу?
Х: Дэлхийн туйлууд тэгэж байраа солино гэдэг ямар ч боломжгүй зүйл. Тивүүдийн шилжих хөдөлгөөн байдаг боловч энэ нь маш удаан /жишээ нь, хэдэн зуун сая жилийн өмнө Өмнөд туйл эквадорын хавьд байсан/, гэхдээ энэ нь туйлууд тэгэж солигдохтой цуурхалтай огтхон ч хамаагүй. Гэтэл маш олон худалч веб хуудсууд юм мэдэхгүй хүмүүсийг хуурч молиго үмхүүлж байна. Тэд дэлхийн эргэлт болон соронзон туйл хоёрын хооронд ямар нэг холбоо байгаа мэтээр тайлбарлаж байгаа юм. Соронзон туйл нь дунджаар 400,000 жилд нэг удаа байраа сольдог. Ингэж соронзон туйл солигдох нь бидний мэдэхээр дэлхий дээрх амьдралд тэгтлээ гэм хор хүргэж чадахгүй. Тэгээд ч эрдэмтэд соронзон туйл солигдох явдал ойрын хэдэн мянган жилдээ тохиолдох нь юу л бол гэж итгэж байгаа.
А: 2012 онд дэлхий солиртой мөргөлдөх аюул бий юу?
Х: Дэлхий маань ер нь байнга ямар нэг солир сансрын жижиг биеттэй мөргөлдөх нөхцөлд байдаг боловч ийм том хэмжээний мөргөлт маш ховор. Хамгийн сүүлийн том хэмжээний солирын уналт 65 сая жилийн өмнө болж үлэг гүрвэлүүдийг сөнөөсөн шүү дээ. Өнөөдөр НАСА-гийн одон орон судлаачид Сансар огторгуйг хамгаалах судалгаа гээчийг хийж дэлхийтэй ойр томоохон солир сансрын биетийг ирж дэлхийг мөргөхөөс нь өмнө илрүүлэх ажил хийж байна. Динозавруудыг мөхөөсөн шиг тийм том хэмжээний солирын аюул байхгүй гэдгийг бид аль хэдийн тогтоосон. Энэ бүх солирын нээлтүүд манай NASA Near-Earth Object Program Office website дээр байгаа тул та бүхэн өөрсдөө эндээс 2012 онд манай дэлхийд заналхийлсэн солир байхгүй болохыг харж болно.
А: НАСА-гийн эрдэмтэд ер нь энэ 2012 он дэлхийн төгсгөл хэмээх цуурхлыг яаж хүлээж авч байна?
Х: 2012 оны тухай иймэрхүү гай гамшгийн тухай хий хоосон худал цуурхал тараагчдад хандаж хэлэхэд шинжлэх ухааны үндэс нь хаана байна, баримт нотолгоо нь хаана байна? Ямар ч баримт байхгүй. Иймэрхүү зүйлээр өчнөөн ч ном зохиол бичиж кино нэвтрүүлэг хийж интернэтийг тэр чигт нь иймэрхүү мэдээлэл эзлээд байгаа ч ганц ч баталгаа нотолгоотой зүйл байхгүй, байсан бол бид тийм жинхэнэ зүйлийг өөрчилж чадахгүй шүү дээ. 2012 оны 12 сард ямар нэг гай гамшиг болохыг баталж чадах хүлээн зөвшөөрч болмоор ганц ч баримт нотолгоотой мэдээлэл байхгүй.
А: Асар хүчтэй нарны шуурга 2012 онд болох уу?
Х: Нарны үйл ажиллагаа өөрийн циклтэй байдаг бөгөөд 11 жил тутамд оргилдоо хүрдэг. Яг энэ оргил үеийнх нь нарны гадаргуу дээрх дэлбэрэлт хиймэл дагуулын холбоо харилцаанд зарим нэг саатал учруулах боломжтой, гэхдээ инженерүүд одоо нарны шуурганаас хамгаалалттай тоног төхөөрөмж бүтээх талаар олж мэдэцгээж байгаа шүү дээ. Нарны дараагийн оргил үе нь 2012-2014 оны хооронд тохиох боловч дундаж л нарны цикл гэж таамаглаж байгаа. Урьд урьдын циклүүдтэй л адил, ямар нэг өөрчлөлт байхгүй.
Дэлгэрүүлж унших бол эх сурвалж хуудасны хамгийн дор нь байгаа.

Эрэгтэй хүн өвдөлт даахдаа муу

гэдгийг би бол зүгээр л туршилт хийж баталж байна шд энд. Манай хүн болбоос ган болд мэт бие хаатай хэзээ ч эмнэлэг домнолог явж байгаагүй хүн чинь энд эмнэлэгт хэвтээд хагалгаа магалгаа хийлгээд ёстой үзээгүй юмаа үзэж байна. Яаж азаар миний хажууд энд сайн сайхан газар байгаа дээрээ өвдсөн юм гэж ч бодох шиг. Монголд байсан бол халуураад өвдөөд байхад тэр чигээрээ диван дээрээ хэвтсээр байгаад үхэх байсан биз. Яагаад эрэгтэй хүн эмнэлэг явах ийм дургүй аймхай болчдог байнаа. Би бүтэн 7 хоног үглэж байж сүүлдээ шөнө унтаж чадахаа байгаад өвдөлтөндөө шаналаад ирэхээрээ аргагүй намайг дагаж эмнэлэг орж байгаа байхгүй юу, тэгсэн өнөө олгой нь аль хэдийн хагарчихсан ч байх шиг. За тэгээд хагалгааны дараах 3 хоног бол манай хүн зүгээр л өлгийтэй маамуу болсон шүү дээ. Ам руу нь хоол халбагадаж бие засуулж хувцас хунарыг нь сольж бүх юмыг нь хийж өгч 3 өдөр сахилаа. Чи одоо юун сүртэй юм бэ, олгойны хагалгаанд ингэж байгаа юм чинь над шиг 2 удаа кесерово хагалгаагаар хүүхэд гаргасан бол яах байсан юм, яг ийм оёотой онгорхой гэдэстэй дээр нь нэмээд хөхөнд чинь сүү орж чинээд дээр нь нэмээд бас нэг улаан нялзрай юм авчраад өгчихнө шдээ гэсэн чинь чи битгий хүн үхэх гэж байхад аймаар юм яриад бай л даа гэнээ хахаха.
За за дараа тухтай бичье. Одоо сургууль дээр илтгэл тавих ёстой. Хүүгээ босгож аваад чирээд явлаа. 

Нөхөр мухар олгой болоод эмнэлэгт хэвтчихсэн, дараа тухтай орж ирье!